Ahmet Mithat Efendi’nin zıt dünyaları

Kasım 23, 2018

Ahmet Mithat Efendi’nin zıt dünyaları

Ahmet Mithat Efendi’nin Felâtun Bey İle Râkım Efendi adlı romanı, günümüz Türkçesiyle İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlandı.

Tanıtım bülteninden

Gazeteci ve yazar Ahmet Mithat Efendi’nin en popüler romanlarından Felâtun Bey İle Râkım Efendi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nın Türk Edebiyatı Klasikleri Dizisinde yerini aldı. Yanlış Batılılaşmayı eleştiren roman, Batı ve Doğu kültürlerini karakterler üzerinden ele alan Mithat Efendi’nin ince mizah anlayışını yansıtıyor.

Felâtun ve Râkım yakın muhitlerde, biri alafranga özentisi bir babanın elinde, diğeri babası ölünce zor koşullarda, anne ve dadısının fedakârlıklarıyla büyümüş yirmili yaşlarda iki arkadaştır. Felâtun Bey şık giyinmenin, gezip tozmanın peşinde, Batı özentisi bir tiptir; Râkım Efendi ise çalışkan, kendini yetiştirmiş, Doğu ve Batı kültürlerini özümsemiş biridir. Ahmet Mithat Efendi birbirine bütünüyle zıt bu iki tipi çeşitli olaylar içinde, kimi zaman oldukça mizahi bir dille karşılaştırarak ideal bir tip yaratır. Yazarın yaşamöyküsüyle paralellikler de taşıyan roman, Batılılaşma eşiğindeki toplumun meselelerini bu yeni kültürü sindiremeyen alafranga züppe tipiyle ortaya koyar.

AHMET MİTHAT EFENDİ (1844-1912): Tanzimat devrinin önde gelen yazarlarındandır. Gazetecilikle başladığı yazı hayatına hikâye ve roman yazarlığını da ekleyerek çeşitli alanlarda sayısı 150’yi bulan eser kaleme almıştır. Yazıyı halkı eğitmek için bir araç olarak gördüğünden ansiklopedik bilgilerle dolu eserlerinde okuyucuyla daima diyalog halindedir. Sofya’da Tuna gazetesinde önce yazar, daha sonra başyazar olarak gazeteciliğe adım atar. Mithat Paşa’yla gittiği Bağdat’ta ressam Osman Hamdi Bey, Muhammed Zühavi ve Şirazlı Bakır Can Muattar gibi isimlerin de bulunduğu oldukça geniş kültürlü bir çevreye girerek Batı ve Doğu kültürleri üzerine bilgisini derinleştirir. Tahtakale’deki evinde kendi matbaasını kurup kitaplarını yayımlamaya başlar. Bir yandan da yayımladığı Devir, Bedir, Dağarcık, Kırkambar gibi gazete ve dergilerle gazeteciliğe devam eder. Yazılarından dolayı Abdülaziz yönetimi Namık Kemallerle birlikte onu da sürgüne gönderir. 3 yıl süren Rodos sürgününde çocuklar için bir okul açarak ders vermeye başlar ve ilk romanlarını yazar. İstanbul’a döndüğünde çeşitli memuriyetlerde bulunur ve Türk basın tarihinin en uzun soluklu gazetelerinden Tercüman-ı Hakikat’i kurar. Hemen her konuda, üstelik yeni tekniklerle de yazan Ahmet Mithat’ın seçme eserlerine, İş Bankası Kültür Yayınları Türk Edebiyatı Klasikler Dizisinde yer vermeye devam edecek.

edebiyathaber.net (23 Kasım 2018)

Yorum yapın