Ahmet Cemal, “çevrilemez” denilen kitabı 40 yıllık bir çalışmayla Türkçeleştirdi

Ahmet Cemal, “Neredeyse çevrilemez” denilen Vergilius’un Ölümü‘nü 40 yıllık bir çalışmayla Türkçeleştirdi. Kitabın orijinali 18 satırlık tek bir cümleyle açılıyor.

Vergilius’un Ölümü, 20’nci yüzyılın  en büyük yazarlarından  Avusturyalı yazar- filozof Hermann Broch’un başyapıtı ve “neredeyse çevrilemezliği” ile ünlü. Broch’un 1935’te yazmaya başladığı kitap, batı edebiyatında ve roman düzleminde sanata yöneltilmiş en temel ve aynı zamanda en acımasız sorgulamalardan biri olarak anılıyor.

1945’te yayınlanışından kısa bir süre sonra edebiyat dünyasında büyük bir ilgi uyandıran ve 20’nci yüzyıl edebiyatının şaheserlerinden biri olarak nitelendirilen Vergilius’un Ölümü’nü, Ahmet Cemal, çevirdi. Yaklaşık 40 yıllık bir çalışma sonucu Türkçe’ye çevrilen ve İthaki Yayınları tarafından piyasaya sürülen eser, Almanca orijinal metninde 18 satırlık tek bir cümle ile açılıyor. Ahmet Cemal’in, çevirisini tamamlayabildiği takdirde kendini çevirmen sayacağını ifade ettiği eser, roman türünün başyapıtlarından biridir.

YAZARA DAİR

Hermann Broch,  1886’da Viyana’da doğdu. Babasının isteği üzerine aldığı mesleki eğitimini, 1907’de tekstil mühendisi olarak tamamladı. İlk edebi yayının tarihi 1913’tür. 1927’de yöneticilik yaptığı babasının fabrikasını satıp matematik, felsefe ve psikoloji öğrenimi görmeye karar verdi. İlk romanı DieSchlafwandler yayımlandığında 45 yaşındaydı. 1938’de Avusturya‘da Gestapo tarafından tutuklandı. James Joyce ve arkadaşlarının girişimi sayesinde ABD’ye iltica etti. Aynı yıl yazmaya başladığı Vergillius’un Ölümü 1945’te, bir başka önemli yapıtı DieSchuldlosen 1950’de yayımlandı. 30 Mayıs 1951’de New Haven’de öldü.

24 Ekim 2012