Şiir kıvamında yapıtlar ormanından: “Aynadaki Güneş” | Şebnem Uralcan

Nisan 25, 2023

Şiir kıvamında yapıtlar ormanından: “Aynadaki Güneş” | Şebnem Uralcan

H. Gülcan Köprülü’nün Yada Taşı’ndan sonra  Aynadaki Güneş  adlı romanı Karina Yayınevinden Haziran 2022’de çıktı. Yapıtı okuduğum halde hakkında düşüncelerimi yazamadım diye huzursuzdum. İçimizde kalan şeyler ikide bir kendini hatırlatır, bizi rahat bırakmaz. Bugün içimi rahatlatayım dedim.

Gülcan Köprülü Önsöz’e ‘Hiç iki ayna arasında durarak kendinize baktınız mı?’ sorusuyla girmiş. Aklıma takıldı. Bir boy aynam var ama karşısına koyarak kendime bakmak için ikincisini bulmam gerekiyor. Tahmin etsem de gözümle görmeliyim. Çünkü ardından gelen cümle akıl çelici. ‘Art arda sonu gelmez sayıda aynalar görürsünüz. Durmadan küçülen ama neredeyse sonsuza giden aynalar; hiç bitmezler ve içlerinde yalnız siz görülürsünüz. Bu bana zamanı anımsatır. Geçmişten geleceğe olan yolculuğumuz gibi.’ Hele daha sonra ‘Zaman ne yapar? Biz ne yaparız?’ sorusu ve iddiaları bende aynadaki görüntüleri canlandırmanın dışında, okumaya devam motivasyonu yarattı. Üstelik sorgulayan, dik duran kadının aşkı cazip bir konu, hele içinde bir de polisiye gelişmeler varsa… 

Birçok yazar yapıtlarında ‘ayna’ metaforunu çeşitli motiflerde kullanır. Çehov’un bile ‘Ayna’sı vardır. Ben de bir öykümde kullandım. Gülcan Köprülü, romanın kahramanı felsefe öğretmeni Berfin’in Ayna’sını, özelleştirmiş, dostu, arkadaşı, dert ortağı kılmış. Berfin, dünyasında Ayna’yı zaman ile özdeşleştirmiş ve en önemlisi felsefî yorumlarla sarmış, sarmalamış, sürükleyici bir polisiye serüveni içinde onun ışıklarını son sayfaya dek kullanmış.  

Felsefeden hoşlananlar için zihin açıklığı yaratan bilgiler var metinde. Ayrıcalık tanınan çerçeve içine alınmış kimi konular serpiştirilmiş. Ben en çok ‘Kuşkuculuk’ üzerine olanını sevdim. Aynı zamanda düzeyli bir aşk hikayesi, aşka dair hipotezlere de değinerek orta yerde sessizce ilerliyor. Spinoza’dan esinlendiği bir bölümde altını iki kez çizdiğim şu cümleyi hepinizle paylaşmak isterim. 

Bilgi, öncelikle felsefî bilgi, bize doğadaki yerimizi ve tanrısal bütünlük, sonsuzluk içindeki yerimizi saptamamıza yardım eder.” Hele Sokrates’in ‘Sorgulanmamış hayat yaşamaya değmez,’ sözü… 

Bu Aynadaki Güneş beni çarptı.

Yazıma Önsöz ile başlamıştım, oradaki son satırlarla bitireyim.

BİZ KİMİZ? 

BİZ NEYİZ? 

Ayna ayna, söyle bana, KİMİM BEN

edebiyathaber.net (25 Nisan 2023)

Yorum yapın