Leibniz felsefesine kafa tutan bir roman

Mart 15, 2023

Leibniz felsefesine kafa tutan bir roman

Voltaire’in Candide ya da İyimserlik adlı kitabı Can Yayınları tarafından Berna Günen çevirisiyle yayımlandı.

Tanıtım bülteninden:

İlk olarak 1759’da yayımlanan ve pikaresk roman olarak kaleme alınan Candide ya da İyimserlik, Can Yayınları’nın Beyaz Klasikleri arasında yerini alıyor.

Fransız edebiyatının belki de en çok okunan bu eserini, Leibniz’in “mümkün dünyaların en iyisi”nde yaşadığımız felsefesine, Pope’un “her şey iyidir” düşüncesine bir karşılık olarak yazar Voltaire. Bir pikaresk roman olarak yazılan Candide’de iyilik, erdem, özgürlük gibi kavramlar sorgulanır; farklı ülke, hükümdarlık, kral ve toplumları eleştiren, yer yer hicveden bir üslupla ele alınır.

İyimser düşüncelerle yaşamını sürdüren genç Candide, bir gönül meselesi yüzünden Baron de Thunder-ten-tronckh’un şatosundan kovulunca, iyimser akıl hocası Pangloss ve karamsar filozof Martin’le uzun bir yolculuğa çıkar. Yolları Paris’ten El Dorado’ya, Paraguay’dan Türkiye’ye ve daha pek çok gizemli diyara düşen üçlü, yolculuk boyunca tanıştıkları köylüler, hükümdarlar, tüccarlar ve daha pek çok farklı insandan yaşama dair öğretiler topladıkları uzun bir maceraya atılır. Candide bu maceranın sonunda yaşamı ve insanı tanıyacak, varoluş amacını bulacaktır.

VOLTAIRE, François-Marie Arouet adıyla, 1694’te Paris’te doğdu. Okuma tutkusu küçük yaşlarda La Fontaine Masalları‘yla başladı. On yaşında bir Cizvit okuluna yazdırıldı; derslerinde oldukça başarılı olan Arouet’nin babası hukuk eğitimi almasını istiyordu, ancak gencin en büyük hayali yazmaktı ve hicivler kaleme almaya başladı. Edebî yeteneğiyle saray çevrelerinde sevilen bir isim haline geldi. Alaycı üslubu arkadaşlıklarını pekiştirse de, Orléans Dükü II. Philippe’den söz ettiği bir yazısı Bastille’e hapsedilmesine neden oldu. Bastille günlerinde, Voltaire mahlasıyla yayımladığı ilk eseri Œdipe‘i (Oedipus) kaleme aldı. Œdipe hem yazara güçlü bir tanınırlık hem de Fransız Aydınlanması’na katkı sağladı. Yine bir asilzadeyi gücendirmesi sonucu İngiltere’ye sürgüne gönderildi. Sürgün yıllarında edindiği izlenimleri Lettres Philosophiques sur Les Anglais (İngilizler Üzerine Felsefi Mektuplar) eserinde topladı; İngiliz monarşisine duyduğu hayranlık Fransa’da tartışma yaratınca yeniden Paris’i terk etmek zorunda kaldı. Önce Château de Cirey’e, ardından birliktelik yaşadığı markizin ölümüyle Berlin’e yerleşmiştir. Büyük hayranı Kral Friedrich’i de kızdırmayı başarınca Paris’e dönmeye kalktı; XV. Louis’den hoşgörü bulamayınca Cenevre’ye gitti. Burada Candide‘i kaleme aldı, eseri beğeni toplayınca Ferney’de bir malikâneye yerleşti ve son yıllarını burada geçirdi.
 
BERNA GÜNEN, 1979’da İstanbul’da doğdu. Galatasaray Lisesi’nden mezun oldu. Galatasaray Üniversitesi’nde Uluslararası İlişkiler okurken Robert Schuman Bursu’na hak kazanarak eğitimine Fransa’da Institut d’Etudes Politiques de Paris’de (Sciences Po) devam etti. Bu okulda 20. yüzyıl Avrupa tarihi üzerine lisans, yüksek lisans ve doktora yaptı. Fransızca ve İngilizceden çeviriler yapıyor.

Yorum yapın