Kısa Klasikler’de bu ay: Altın Çanak, Ustanın Dersi

Mart 9, 2021

Kısa Klasikler’de bu ay: Altın Çanak, Ustanın Dersi

E.T.A. Hoffmann’dan “Altın Çanak” ve Henry James’ten “Ustanın Dersi”, Can Yayınları etiketiyle Kısa Klasikler serisinden yayımlandı.

Tanıtım bülteninden

Altın Çanak
Hayal ve gerçek, aynı dünyanın izdüşümleridir.

Hoffmann Altın Çanak‘ta insanı dış dünyanın baskısından uzaklaştıran başka bir âlemin kapısını açar.

Üniversiteli Anselmus, elma satan yaşlı bir kadının sepetini devirince bir anda hayatı değişir ve kendini bambaşka bir dünyada bulur. Giderek gündelik yaşamın gerçekliği ile büyülü bir dünyanın gerçekdışılığı arasındaki sınır çizgisinde yaşamaya başlayan Anselmus, bir mürver ağacında gördüğü minik bir yılanın mavi gözlerine vurulur; oysa gerçek dünyada genç ve ihtiraslı Veronika, Anselmus’a âşıktır ve onunla ilgili başka planları vardır.

Hoffmann’ın geleneksel masal unsurlarını antik mistisizmin öğeleriyle harmanladığı Altın Çanak, Alman Romantizmi’nin simge metinlerinden biridir. Altın Çanak‘ta birbirine tümüyle zıt fantastik dünya ile burjuva dünyası buluşur. Hoffmann, belirgin farklarına rağmen net çizgiler çizmez ve aradaki geçişi akışkan tutar. Zira Hoffmann’ın evreninde gerçeklik, paralel dünyaları mümkün kılan poetik eşiktir ve bu eşikte gerçek ve gerçeküstü tüm varlıklar uyum içinde yaşarlar.

#dünyaklasikleri #almanklasikleri #fantastik #fantastikrealizm #masal #başkaalemler #atlantis #almanromantizmi

Çeviri: Bilge Uğurlar- Türkis Noyan
Tür: Masal
Sayfa sayısı: 128
Fiyat: 8,50 TL

ERNST THEODOR AMADEUS HOFFMANN, 1776’da Königsberg’ de (bugünkü Kaliningrad) doğdu. Asıl adı Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann’dır. Hukuk öğrenimi gördükten sonra 1800’de devlet memurluğuna atandı ve Prusya’nın işgali altında bulunan Polonya’da çalışmaya başladı. 1806’da Prusya’nın Napoléon güçleri tarafından yenilgiye uğratılmasına kadar bu görevinde kaldı. Hoffmann, 1814’e kadar müzik eleştirmenliği ve tiyatrolarda müzik yönetmenliği yaptı. 1811’de   Arlequin adlı bir bale besteledi. Alman Romantizmi’nin ilk yazarlarından olan dostu Friedrich de la Motte Fouqué’nin Undine adlı masalını operalaştırması da bu döneme rastlar. Hoffmann, 1814’ten itibaren edebiyata yöneldi. 1814-1815 tarihli Phantasiestücke in Callots Manier (Callot Tarzı Düşlemler) adlı öykü kitabı, yazar olarak ün kazanmasını sağladı. 1816’da yeniden devlet hizmetine girerek Berlin Temyiz Mahkemesi’nde yargıçlık yapmaya başladı. Şeytanın İksirleri (1815-1816) ve Kedi Murr’un Hayat Görüşleri (1820-1822) adlı romanları, Gece Tabloları (1816-1818) ve Die Serapionsbrüder (Serapion Kardeşler) (1819-1821) adlı öykü derlemeleri büyük ilgi gördü. Hoffmann’ın peri masallarından doğaüstü felaket öykülerine kadar eşsiz hayal gücünü sergilediği eserleri, Çaykovski’nin bale süiti Fındıkkıran da dahil olmak üzere pek çok opera bestesine esin kaynağı oldu. Eserleriyle Ho­no­ré de Balzac, George Sand ve Théophile Gautier gibi isimlerin saygısını kazandı; Victor Hugo, Charles Baudelaire, Guy de Maupassant, Aleksandr Puşkin, Fyodor Dostoyevski ve Edgar Allan Poe’yu etkiledi. E.T.A. Hoffmann, 1822’de Berlin’de öldü.

BİLGE UĞURLAR, 1964’te İstanbul’da doğdu. 1982’de İstanbul Erkek Lisesi’ni, 1989’da Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nü bitirdi. Rudolf Borchardt’ın Gece Yatısı, Peter Hand­ke’nin Don Juan, Friedrich Schiller’in Hayaletgören, Franz Grillparzer’in Fakir ÇalgıcıSendomir Manastırı, Heinrich von Kleist’ın Michael Kohlhaas, E.T.A. Hoffmann’ın Kedi Murr’un Hayat GörüşleriKüçük Zaches Namıdiğer ZinnoberÜstat Pire, Joseph Roth’un Hotel Savoy adlı yapıtlarını Türkis Noyan’la birlikte çevirdi.

TÜRKİS NOYAN, 1929’da İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı’nı bitirdi. Stephan Gerlach’ın Gerlach Seyahatnamesi, Tobias Heinzelmann’ın Osmanlı Karikatüründe Balkan Sorunu: 1908-1914 ve Osmanlı’da Bir Köle: Brettenli Michael Haberer’in Anıları: 1585-1588, çevirdiği yapıtlardan bazılarıdır.

Ustanın Dersi
Sanatın mükemmellik arayışı hayatın cazibesine karşı gelebilir mi?

Eserlerinde görmeye alışık olduğumuz hayat ve sanat çatışmasını Henry James bu öyküde en yoğun biçimiyle ortaya koyuyor.

Genç yazar Paul Overt, davet edildiği bir kır malikânesinde uzaktan uzağa hayranı olduğu ünlü romancı Henry St. George’la ve ilk görüşte âşık olduğu Miss Fancourt’la tanışır. Bu tanışıklıklar kente döndükten sonra da çeşitli karşılaşmalarla sürer. Genç yazarın bütün arzusu bu büyük ustadan kendi kariyeri için yararlı bir şeyler öğrenmektir.  Usta da ona seve seve bir ders verir, ama verdiği ders edebiyatla değil, yaşamla ilgilidir. Uzun yıllardır evli olan ünlü romancı, evliliğin ve evlilikle bağlantılı sorumlulukların, genç yazarlara ayak bağı olacağını, büyük sanatsal değeri olan yapıtlar yazmaya sekte vuracağını belirtir.

Karmaşık, bir o kadar da müphem karakterlerin boy gösterdiği bu öyküde Henry James her zamanki kıvrak zekâsı ve ironik üslubuyla bu kez sanat-hayat karşıtlığını sorguluyor.

Çeviri: Can Ömer Kalaycı
Tür: Öykü
Sayfa sayısı: 96
Fiyat: 8,50 TL

HENRY JAMES, 1843’te New York’ta doğdu. ABD’li düşünür Henry James’in oğlu, pragmatizmin öncülerinden William James’in kardeşiydi. Aile dostları arasında Thoreau, Emerson, Hawthorne gibi düşünür ve yazarların bulunduğu bir ortamda yetişti. 25 yaşına geldiğinde ABD’nin en yetenekli öykü yazarlarından biri sayılıyordu. Paris’te yaşadığı yıllarda Turgenyev, Flaubert, Zola, Maupassant’la tanıştı. İngil­tere’de Victoria döneminin seçkinleri arasına katıldı; Tennyson, Gladstone, Browning gibi dönemin ünlü adlarıyla yakınlık kurdu. Amerikalı, Daisy Miller, Avrupalılar, Washington Meydanı, Yürek Burgusu, Bir Hanımın Portresi, Bostonlular, Büyükelçiler gibi yapıtlarında, masum, demokratik ve bereketli Amerika’yı, daha eski ve aristokrat Avrupa kültürünün dünyevi bilgeliği ve çürümüşlüğüyle karşı karşıya getirdi. İçsel yaşamı yansıtmasıyla, 20. yüzyılda gelişen “bilinç akışı” tekniğinin öncülerinden oldu. 1916’da Londra’da öldü.

CAN ÖMER KALAYCI, 1963’te doğdu. İstanbul Amerikan Robert Lisesi ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Aynı fakültede Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları dalında uzmanlığını, doçentliğini ve 2003 yılında profesörlüğünü aldı. “Çocuk Alerjisi ve Astım” alanında yan dal uzmanlık eğitimini Hacettepe Üniversitesi ve NewYork State Üniversitesi’nde tamamladı. 2000-2002 yıllarında iki yıl süreyle Harvard Üniversitesi’nde astım konusunda çalıştı. Halen Ankara’da serbest hekim olarak çalışmaktadır. Can Yayınları’ndan diğer çevirileri: Baskerville’lerin Köpeği, Gulliver’in Seyahatleri, Atını Sürüp Giden Kadın, Quinx ya da Kusursuz Adamın Öyküsü, Türkiye’de Şark Garp ve Amerikan Tesirleri II.

Kısa Klasikler serisinin diğer kitapları: Fyodor Dostoyevski: Uysal Kız; H.P. Lovecraft: Nyarlathotep;  Gustave Flaubert: Saf Bir Yürek; Lev Tolstoy: Polikuşka, İnsan Neyle Yaşar; John Stuart Mill: Düşünce ve Tartışma Özgürlüğü Üzerine; Platon: Kriton ya da Görev Üstüne; Herman Melville: Kâtip Bartleby; Anton Çehov: Altıncı KoğuşÖylesine Bir Hikâye; Alexis de Tocqueville: Demokratik ZorbalıkÇoğunluğun Zorbalığı; Henry David Thoreau: Yürümek; Émile Zola: Nasıl Ölünür; Arthur Schopenhauer: Mutlu Olma Sanatı; Edgar Allan Poe: Morgue Sokağı Cinayetleri; Jane Austen: Evlilik; Nikolay Gogol: Palto; Charles Dickens: İşaret Memuru; Oscar Wilde: Yalnız Sıkıcı İnsanlar Kahvaltıda Parıldar; Charles Darwin: Lapa Lapa Kelebek Yağıyordu; Desiderius Erasmus:  Tatlı Gelir Yaşamayana Savaş; Nikolay Gogol: Neva Bulvarı; Mark Twain: Hadleyburg’ü Yozlaştıran Adam; Jack London: Kızıl Veba; Sun Zi: Savaş Sanatı; Marcel Proust: Kıskançlık; İvan Turgenyev: Klara Miliç, Paul Lafargue: Tembellik Hakkı, Jean-Jacques Rousseau: Siyasal Gövde

edebiyathaber.net (9 Mart 2021)

Yorum yapın