İzlerin Peşinden ve derinlikte mana | Meliha Yıldırım

Şubat 10, 2022

İzlerin Peşinden ve derinlikte mana | Meliha Yıldırım

Yonca Yaşar’ın “İzlerin Peşinden” isimli şiir kitabı Klaros Yayıncılık tarafından Şubat 2021’de yayınlandı. İnsan hallerinin estetik formunu, şiirin poetik niteliği içinde, kendine has yapı taşlarının formunu da eklemleyerek, ilk kitaptan çok öteye taşımış şair, şiirdeki bu akışını.

İzlerin Peşinden’e, modern hayat ile insanın çatışmasının şiire yansımasıdır, oradan doğuşudur, denilirse yanlış olmaz. Gerçek, katışık olarak ortaya çıkarken, insan hayatındaki evreleri onun şiirinin temel malzemesi olur. Şair bu nedenle çeşitli dönemlere ayırır bu şiir yolculuğunu. Hepsi de gerçek hayatın, en saf halinin içimizdeki gizli yaralara dokunma başarısıdır. Daha sonra sezgisel bir duyuşla, imge ve ses düzeni içinde kurar, dört bölüme ayırdığı şiirlerini. Yine ve Yeniden, Uyanış, Sorular, Akarken, Yonca Yaşar’ın şiirlerinin bölüm adlarıdır. Temaları, aşk, yalnızlık, ölüm, hüzün, anılardır. Ancak okuyucu ilk ondan okur aşkı. İlk defa onda farkına varır ölümün çaresizliğini. İlk satırda hemen o hüznün, yalnızlığın paydaşı olunur:

yol ayrımındayız yine / aynı bardak aynı su / nedendir bu amansız kuruluk

gözyaşı ezberden. yüzdeki yolculuğu bilindik. duraklar. / duvar yazıları

birlikte açılan ilk sayfadan taşan gülüşler. susuşlar

her günkü yemeğin tadı ve sindirilmemiş sözlerin ağırlığı.

düzenli yığının gizlenemeyen huzursuzluğu eşliğinde / 

defterin son yaprağını usulca çevirir yalnızlık. 

(YİNE VE YENİDEN – I . s.10-11)

Yonca Yaşar şiirinde ilk dikkati çeken, sözcüklerin kendi aralarında kurdukları anlamsal bağlantılarla oluşan organik bütünlüktür. Şairane bir eda, şiir dilindeki kimi zaman oluşan vezin ve kafiyeden gelen yapaylık yerine, günlük hayattaki izlerin peşinden gidilir. Güzelliği ise onların kendi arasındaki anlamsal bağda ve bütünlüktedir: 

Akşamın üstü bekler bizi / yemeği dünden yedik / şiirimiz bile hazır /

yaraya döküldü içki, karaya döndü gün / bıraktık kendimizi bir duvardan aşağı / kıpraştı cenin

o sabahın peşindeydi / ben kendimin. 

(UYANIŞ – Yolculuk s.24) 

Orhan Veli’nin ve arkadaşlarının başlattığı Garip akımı, sonra da İkinci Yeni akımının kimi şairlerinin etkilenmesinden bu yana Türk şiirinin doğal bir akış içinde, dilin serbestçe gerçek haliyle, açtığı yoldan devam etmektedir Yonca Yaşar’ın şiirleri de. Dış dünyaya, bilincin etkisine bağlı olmaksızın zihinden geçenlerin, hayatın tatlı olduğu kadar zorlu ve acımasız yönü de bu doğal akış içinde düşüncenin kendini ortaya konmasına neden olur. Akdeniz, onun şiirinin vazgeçilmez bir dostudur:

denizin yüzünden sürerim / kadim savaşın izini / ilmeği kaçsa bir sözcüğün / ilk ben bilirim /

şiire adadığım tekne / aklında tut tüm dalgaları / aşkları, isyanları / hüzne bulanmış yosunları /

ve balık adlarını

(SORULAR – Kaç Kulaç s.47)

Yonca Yaşar, İzlerin Peşinden kitabında hiç büyük harfle başlamaz şiirine. Sanki birbirinden daha büyük değildir hiçbir sözcük ve onların taşıdığı anlam. Sadece hayatladır onun meselesi. Bu nedenle sözcüklerin mısralarla bütünlüğünü, anlamsal bağlarla okuyucunun zihnine kale direği gibi sabitler: 

cennet ve cehennem kuyruğunda / salyasını akıta akıta / kendini sayıklayan / kekeme karanlık 

nereden bilecek / ucuz bir sopanın ucunda / bölündükçe sürgün verir / gençlik / 

sabırsız, bitimsiz bir ittiriştir bakışı / ve şafağı bekler / dökülmek için aşka 

(AKARKEN – Ah! Gençlik s.80) 

Çünkü aslolan anlamdır, İzlerin Peşinden’de. Hayatın keşmekeşini, doğallaşan şiir diliyle verirken, bütünlüğün estetik boyutunu atlamadan pekiştirir şair. Şiirinin bir meselesi vardır. Sıradan görünen, her türlü sıkıntının şiirini yazmanın peşindedir. Bunun yolu da gerçek insan ve onunla kurduğu mana ilişkisinin bütünselliğindedir. Şiiri şiir yapan da işte bu derinlikteki manaya aittir. Yonca Yaşar, İzlerin Peşinden’le şiirimize yeni bir imza eklemiştir.

Yonca Yaşar

1977 yılında Antakya’da doğdu. Ankara Üniversitesi’den mezun oldu. 2003 yılından itibaren yayınlanan şiir ve öyküleri Şiir Ülkesi, Nikbinlik, Kum, Lacivert, Yoğunluk, Taflan, Mühür, Yıldız Tozu, Çıvgın Sanat, Helezon, Ot Dergi isimli dergilerde yer aldı. “Yürekler Dile Geldi” ve “SOTERIA” isimli kitaplara öyküleriyle katkıda bulundu. 2021 yılında “İzlerin Peşinden” isimli şiir kitabı Klaros Yayıncılık tarafından yayımlandı. Çalışma hayatının yanı sıra sürdürdüğü edebiyat çalışmalarına Lacivert Öykü ve Şiir Dergisi yayın kurulunda devam etmektedir.  

edebiyathaber.net (10 Şubat 2022)

Yorum yapın