“Cazibe İstasyonu” üzerine | Hacer Günebakan

Ahmet Büke‘nin son kitabı Cazibe İstasyonu‘nu günlerce yanımda gezdirdim. Kitaptan pestil olur mu? Bir gün soran olursa eğer, cevabım hazır. Sevdiğim yerlerin altını çizeyim demiştim. Demez olaydım. Neredeyse tüm satırlara kalem çektiğimi fark edip vazgeçene kadar sayfalar kurşun kalem karasına belendi. Bazı sayfaları yırtıldı; bir kısmı kalem yüzünden oldu; bir kısmı da kedimin “ya cazibe, ya ben” restinden nasiplendi!

Öyküleri okurken -ki yalnızca bu kitaptakilere mahsus değil, Ahmet Büke’nin bütün öyküleri için geçerli bu söyleyeceğim- incelikli, berrak, bir o kadar da etkili dilin peşine takılıp gidiyorsunuz. Zihninizden sevdiğiniz sözcüklerin balık olup yüzdüğü bir akarsu geçiyor. Hele bir ayaklarımı sokayım şuna, dediğinizde bakıyorsunuz ki derinlere kulaç atmışsınız. Çok açıldım galiba, geri döneyim demeye kalmadan karşı kıyıya, ötelere varıyorsunuz.

Ne vakit bitiyor taşların, Kürtçe bilen karıncaların, Allah’ı bilip anlayan balıkların, ekmek kırıntısı görünce öpüp başına götüren; mutlu olunca “kul hüvallâhü” okuyan çocukların diliyle yazılmış bu öyküler, işte o zaman yerinizden kalkamadığınızı anlıyorsunuz. Bulut, dut, ayva, nar, kavak, dalda yaprak derken, görüp duyduğunuzda içinizi ısıtan şeylerle ördüğü anlatısı su gibi akıyor. Sonra bir bakıyorsunuz ki o billûr su iri, ağır taşlar bırakmış kucağınıza giderken.

Aynen böyle oldu. Kucağımdaki taşları nasıl kaldıracağımı, diyelim ki kaldırdım, sonra nereye koyacağımı düşünüyordum. Ben kımıldanmaya çalışırken altlarından ‘iki kızıl karınca yürüdü’. Karşıma geçip oturdular. Dedim, Kürtçe bilmiyorum. Dediler, senin suçun değil. Dedim, hanginiz bilge? Dediler, ahaliden karıncalarız biz.

Ardından sağlı sollu sorguya geçtiler.

Okudun, anlat bize, ne diyor bu öyküler?

Dedim ki, bağrıma oturdu dedikleri. Ama diyemem ki şudur; anlatamam, çünkü ben onun anlattıklarını kar sızısı gibi sezdim sadece.

Devlet ve muktedir eliyle hâlâ güncel, içler acısı toplumsal gerçeklerden kurguya evrilmiş on öykü var “Taşın Dediği” bölümünde. On evrensel doğrun mu  vardı tanrım, bak, bizde de bunlar var, üstelik kanıyor hâlâ, diyen öyküler.

Ahmet Büke, “gözleri kar”lı bir çocukadam. Gazete, tv ve internetten şiddet, felâket, ölüm haberleriyle gündeme düşen derin, sıcak yaralardan kemiklerine işleyip, iliklerine geçen acıyı öykülerine taşıyor. Ölmeyip geride kalanların acılarına ortak ediyor ediyor hepimizi.

“Tuhaf Su” bölümünde gördüğüm ise kurgudan gerçeğe evrilecek bir uzun öykü. Elbette yine temelinde güncel bir sorun; su, daha doğrusu susuzluk gerçeği var.

Aç biraz, diyor karıncalar, “Taşın Dediği”ni.

Katırdan kurda, kurttan uzağa, uzaktan yakına, oradan amcaya… dönüp dolaşıp kediye seken bulut. Yağmurunu çoktan ateşle bırakmış bulut. Kederiyle kurdu etten, Fehime’yi tütünden, Sevim’i sevincinden, kediyi serçeden eden bulut. Bana da hıçkırıksız öylece dümdüz ağlamayı getirdi.

Ben böyle konuşurken taşlardan biri yuvarlanıp gitti kucağımdan.