Hasan Cem Çal’ın “Fotoğraf ve Film Arasında: Fotofilmler” adlı konuşması 25 Ocak’ta Yer-Mekân’da. Etkinlik herkese açık olup saat 17.00 ve 19.00’da gerçekleşecek.

Bültenden:
“Film, doğumundan bu yana fotoğrafla ilişkisi gelgitli bir sanat oldu. Film ile fotoğrafı birbirinden ayıran şeyler ile onları birbirine bağlayan şeyler sürekli olarak konuşuldu, tartışmaya açıldı. Filmi fotoğraftan pek de farklı olmayan, bir tür hareketli fotoğraf olarak görenler de oldu, fotoğrafı filmin gelişiminde yalnızca bir ara evre, bir hazırlık aşaması olarak görenler de. Öyle ki Hollis Frampton, (tıpkı evrenin her an her yönden fotoğraf çektiğini söyleyen Henri Bergson gibi) bir fotoğrafın, bir hareketsiz görüntünün, filmin sonsuz akışından alınmış bir kesitten başka bir şey olmadığını söylemişti; yani fotoğraf filmin bileşeniydi olsa olsa, yoksa kendinden menkul bir şey değil.
Peki, fotoğraf ile film gerçekten de birbirinden sanıldığı kadar farklı iki şey mi? Onları kavuşturan bir estetik düzenleme söz konusu olabilir mi? Filmi, fotoğraftan ayıran değil de (hareket) onunla bağlayan şey (zaman) üzerinden düşünürsek filme dair ne tür bir anlayışa ve farkındalığa sahip oluruz?
Filmi olabildiğince hareketten soyan, böylelikle de filmin fotoğrafa yakınsamasını sağlayan hibrit bir estetik filmin kavranışında ve duyumsanışında nasıl bir farka yol açar? Birbiriyle ilişkili bütün bu sorulara, özellikle 60’lı yıllardan sonra örnekleri çoğalan, hareketsiz görüntülerden oluşan filmler, namı diğer fotofilmler bir cevap niteliğinde. Hareketin ya kısmen ya da tamamen sezilemez hâle geldiği ama yine de zamanın geçişini ve basıncını hissettiren bu filmler, hâkim tanımların ve kavramsallaştırmaların ötesinde, filmin ontolojisi ile fotoğrafınkinin nasıl da paralel bir şekilde ele alınabileceğini gösteriyor bize. Böylece iki pratik ve görüntü tarzı arasında gerçekleşen bir sentezin açığa çıkarabileceği imkânları da görünür kılıyor. Filmi fotoğrafla olan ilişkisinde yeniden düşünüp dönüştüren, bu yolla da film mecrasını yeniden tanımlayan filmler bunlar”.
edebiyathaber.net (23 Ocak 2025)