İlhan Özgen’in yazdığı “Futbol 101”, futbolun tarihsel sürecinden başlayarak uluslararası alanda sadece “saha içinde” değil, “saha dışında” da nasıl bir fenomene dönüştüğünü birçok ilginç hikâyeyle, örnekle ve yazarın çıkarımlarıyla bir araya getiren bir kitap.
Futbol, gerek sosyokültürel gerek de sosyoekonomik olarak günümüzün en fazla ilgi gören alanlarından biri. Amatör liginden Premier’ine kadar her basamağıyla alıcısı olan bir fenomen olan ayak topu, dünya genelinde milyarlarca kişiyi statlara, ekranlara ve toplumsal “saha”da birbirine kilitliyor. Peki futbol esasen nedir, nasıl ortaya çıkmıştır? Kuralları nasıl, kim tarafından konulmuştur? Uluslararası ölçekte nasıl bu kadar yükselmiştir? Bütün bu soruların cevabını ve daha fazlasını, 2012 yılından bu yana başta “Futbol Tarihi” adlı blogla yola koyulan devamında ve şimdilerde Socrates dergisinde editör olarak görev yapan, derginin YouTube kanalında programlar yapan İlhan Özgen’in kaleme aldığı, Say Yayınları’nın “Herkes İçin Tarih” dizisinden çıkan, “1863’ten Günümüze, Kuralsız Oyundan Küresel Fenomene Dönüşen Futbol Tarihi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey” alt başlıklı, “Futbol 101” kitabında bulmak mümkün.
Toplamda on bir bölüme ayrılan “Futbol 101”de, İlhan Özgen ilk olarak futbolun köklerine gidiyor ve “ayak topu”nun nasıl ortaya çıktığını, başlarda nasıl oynandığını kapsamlı bir şekilde anlatıyor. Sonrasında çok fazla vakit kaybetmeden bir çılgınlığa dönüşen futbolun yarattığı kaosa, bu kaosla birlikte gelen yasaklara ve futbol üzerinden çıkarılan kanunlara eğiliyor. Futbolun bir “virüs” gibi Avrupa’da yayılışını özel hikâyeleriyle birlikte okura sunan Özgen, devamında dünya savaşlarının gölgesinde ayrı birer savaşa dönüşen dünya kupalarının önemine dikkat çekiyor. Ardından 1950’lerle birlikte iyice yükselişe geçen futbolu, onarlı yıllarla beraber her dönemini ayrı ayrı hem teorik hem de arka planını da işine içine katarak aktaran özgen, son olarak günümüzde futbolun geldiği noktanın şeceresini ortaya dökerek derli toplu bir biçimde futbolun tarihsel arka planından bugününe geçirdiği evreleri tüm yönleriyle masaya yatırıyor.
“Futbol 101”, futbolu yalnızca tarihsel bir planda inceleyen, sıradan bilgilerle böylesinde coşkulu bir oyunu basitleştiren bir maddeler dizisinden oluşan bir kitap değil. İlhan Özgen’in “derya deniz” donanımıyla pek çok enteresan hikâyeyi içinde barındıran, futbolun sosyolojik yönünü asla ihmal etmeyen, sadece fanatikleri için değil, merak edip de sıkıcı olduğunu düşündüğü için yanından geçmeye tenezzül etmeyenlerin dahi ilgisini çekecek nitelikte bir kitap.
