Terry Pratchett’tan edebiyat, hayat ve ölüm hakkında derleme yazılar

Şubat 15, 2019

Terry Pratchett’tan edebiyat, hayat ve ölüm hakkında derleme yazılar

Terry Pratchett’ın Klavye Sürçmesi adlı kitabı, Niran Elçi çevirisiyle Delidolu Yayınları tarafından yayımlandı.

Tanıtım bülteninden

Terry Pratchett’ın harikalar diyarına düşmek isteyenlere…

85 milyonun üzerinde satan efsanevi Diskdünya serisinin yaratıcısı Sör Terry Pratchett’ın, 50 yıllık bir döneme yayılan yazılarını derlediği Klavye Sürçmesi, edebiyatın en nevi şahsına münhasır zihinlerinden birine içeriden bakmak için olağanüstü bir fırsat sunuyor.

Neil Gaiman’ın önsüzüyle yayımlanan Klavye Sürçmesi, çok geniş bir yelpazenin kanatlarına açılıyor ve Pratchett’ın bilhassa fantezi ve bilimkurgu türlerine dair görüşlerine, “eşsiz” Diskdünya evrenine, çocukluk anılarına, Alzheimer hastalığına ve hayvan haklarına kadar onlarca farklı konuya değiniyor.

Terry Pratchett hayranlarını canevinden vuracak bu samimi derleme, Diskdünya kitaplarının arka planına ve yazarın hayatına dair bilinmeyen pek çok önemli gerçeğe birinci ağızdan yer veriyor.

Fantastik evrende yarattığı edebi tınıyla Terry Pratchett, daha ziyade alametifarikası Diskdünya serisiyle tanınsa da, onu “fantastik kitaplar yazan komik bir yazar”dan çok daha öteye taşıyan bambaşka gerçekler var: Söyledikleri, yazdıkları ve yaptıkları. Kadın-erkek eşitliği, hayvanların yaşamı ve elbette son döneminde, Alzheimer hastalığı ve insan hakları konusundaki cüretkâr fikirleri… Ama emin olun, Klavye Sürçmesi’nde bunlardan çok da fazlası var: Diskdünya kitaplarının kamera arkaları, fantastik edebiyatın kökenleri, başarılı bir yazar olmanın incelikleri, çocukluğa açılan duyguların kapıları…

Pratchett, kaleme aldığı makale ve konuşma metinleri aracılığıyla yazarlık dehâsına bir kez daha hayran bırakırken, mizahın fazlaca mesafeli durduğu edebiyatın en derin konularına bile ustaca değinmeyi başarıyor.

“Fantezi, aşina olana yeni bir ışık tutmalıdır; benim Diskdünya’da yapmaya çalıştığım gibi. Fantezi, o zamana ve oraya değil, bugüne ve buraya bakmanın bir yoludur. Fantezi öncü-edebiyattır, her şey ondan doğar. Fantezi, en iyi hâliyle, gerçekten kaçış edebiyatıdır. Ama kaçış edebiyatının özelliği şudur: Bir şeyden kaçarken, aynı zamanda bir şeye doğru da koşmanız gerekir. Gitmeye değer bir yere gitmelisinizdir ve bu deneyim sizi daha iyi birine dönüştürmelidir…”

“Zeki, eğlenceli, anlayışlı, samimi… Terry Pratchett, hayatın –ve kitapların– tadını çıkarmayı gerçekten bilen biri…”

George R.R. Martin

Tadımlık>>>

Terry Pratchett Hakkında

1948 yılında İngiltere, Buckinghamshire’da doğan Terry Pratchett, çağdaş fantezi ve mizah edebiyatının önde gelen isimlerinden biridir. Hayal gücü Büyük A’Tuin’in zihni kadar geniş, kalemi ise Rincewind’in cesareti kadar bükülgen olan Terry Pratchett, yarattığı Diskdünya evrenine 41 roman ve irili ufaklı yan kitaplar sığdırmayı başardı. Yetişkinler için olduğu kadar çocuklar için de yazdı: “Yazdığım yazacağım en iyi kitap,” dediği Ulus ile 2010 İngiliz Yazarlar Ödülü’nü, genç okurlara yönelik bir Diskdünya romanı olan Muhteşem Maurice ve Değişmiş Fareleri ile de İngiltere’nin en saygın çocuk edebiyatı ödülü olan Carnegie Madalyası’nı kazandı. Ayrıca, Johnny Maxwell üçlemesi ile Viran Şatodaki Ejderhalar ve Cadının Elektrikli Süpürgesi gibi öykü derlemeleri de yazarın külliyatını süsledi.

İlki 1983 yılında yayımlanan ve sonrasında tüm dünyada 85 milyondan fazla satan Diskdünya kitapları, Terry Pratchett’a büyük bir şöhret ve devasa bir hayran kitlesi kazandırdı. Seri; film ve dizilere, tiyatro, radyo ve bilgisayar oyunlarına uyarlandı. Kısa süre içinde edebiyatın kült isimlerinden biri hâline gelen Pratchett, eserleriyle sayısız ödül kazandı, fahri doktoralar aldı, şövalye ilan edildi, turnelerde binlerce kitap imzaladı.

Aralık 2007’de Alzheimer’a yakalandığını duyuran Sör Terry, 2015 yılında yine bu hastalık sebebiyle hayatını kaybetti. Ya da daha doğrusu, boyut değiştirerek, buradaki hayranlarını öksüz bıraktı. Bugün hâlâ aramızda dolaştığını rivayet edenler de var; çünkü ne de olsa, onun da dediği gibi, “dünyada yarattığı dalgalar tamamen yok olmadan hiç kimse tam anlamıyla ölmez…”

Terry Pratchett, İngiltere’de, Kitabı Raflardan En Çok Araklanan Yazarlar Listesi’nde hâlâ başı çekiyor.

edebiyathaber.net (15 Şubat 2019)

Yorum yapın