Pessoa’ya özgü antikçağ diyalogları benzeri bir çalışma: “Anarşist Banker”

Temmuz 16, 2018

Pessoa’ya özgü antikçağ diyalogları benzeri bir çalışma: “Anarşist Banker”

Fernando Pessoa’nın “Anarşist Banker” adlı romanı, Işık Ergüden çevirisiyle Sel Yayıncılık tarafından yayımlandı.

Tanıtım bülteninden

Dünya edebiyatının en yetkin ve üretken kalemlerinden Fernando Pessoa’nın bir dergide sessiz sedasız yayınladığı tek anlatısı olan Anarşist Banker, Pessoa evreninin tüm dünya dillerinde köşe taşlarından biridir.

Antikçağ felsefesine özgü diyalog yöntemiyle sofizmin ve paradoksların gücünü maharetle kullanan, keskin bir retorik sergileyen mizah yüklü bu metin, kışkırtıcı paradokslarla ve abese varan akıl yürütmelerle zihnin sınırlarını zorlar. Bir yandan hâlâ içinde yaşamakta olduğumuz burjuva toplumun ikiyüzlülüğüne ve yalanlarına, paranın ve gücün tahakkümüne, diğer yandan ise bu düzeni yıkma iddiasındaki düşünce ve hareketlerin benzer bir tahakkümü yeniden örgütleme potansiyeline edebiyatın sınırları içinde ışık tutar.

Anarşist Banker, ustalıklı diyaloglar ve leziz görüş alışverişleriyle dokunmuş, berrak ve akıcı, yayınlandığı dönemden ziyade günümüzde ses getirecek türden, infilak gücü yüksek, yakıcı ve zihin açıcı bir metin.

FERNANDO ANTÓNIO NOGUEIRA PESSOA (1888-1935)

Portekizli şair ve yazar. Çocukluk ve ilkgençlik yılları Güney Afrika’da geçti. Öğrenimini Capetown ve Durban’da İngilizce olarak yaptı. 1905’te Lizbon’a döndü. İlk şiirlerini İngilizce yazan Pessoa, Portekiz’de modernizmin öncüleri arasında yer aldı; hareketin sözcülüğünü yapan Orpheu dergisini yakın dostu Mário de Sá-Carneiro ile kurdu (1915), 1922’den itibaren Contemporânea dergisine destek oldu, Athena dergisinin kuruluşuna katkıda bulundu (1924).

Şiirlerinin yanı sıra deneme ve eleştirilerini dergilerde yayınladı, eleştiri yazılarıyla polemiklere yol açtı. Ölümünden sonra uluslararası boyutaüne kavuşan Pessoa’nın sağlığında yayımlanan tek Portekizce kitabı Mensagem’dir (Mesaj, 1934). Yazar bu yapıtıyla Antero de Quental Ödülü’nü kazandı ancak Salazar’ın vereceği ödülü protesto ederek almadı.

Yayınladığı şiir kitapları arasında şunlar sayılabilir: 35 Sonnets (1918), Antinous (1918), English Poems I-Antinous II (1921), English Poems III-Epithalamum (1921). Ölümünden sonra şiirleri şu başlıklar altında kitaplaştırılmıştır: Poesias de Fernando Pessoa (Fernando Pessoa’nın Şiirleri, 1942), Poesias de Alvaro de Campos (Alvaro de Campos’un Şiirleri, 1944), Poemas de Alberto Caeiro (Alberto Caeiro’nun Şiirleri, 1946), Odes de Ricardo Reis (Ricardo Reis’in Od’ları, 1946), Poemas dramaticos de Fernando Pessoa (Fernando Pessoa’nın Dramatik Şiirleri, 1952), Poesias ineditas [1930-1935] (Yayınlanmamış Şiirler, 1955), Poesias ineditas [1919-1930] (Yayınlanmamış Şiirler, 1956); düzyazılarından bazıları da şunlardır: Paginas íntimas de auto-interpretação (Kendi-kendini-
yorumlama Üstüne Özel Yazılar, 1966), Paginas de estetica e de teoria e crítica literárias (Estetik ve Edebi-yat
Kuramı ve Eleştirisi Üstüne Yazılar, 1967), Textos filosoficos (Felsefe Metinleri, 1968). Türkçeye çevrilmiş yapıtlarından bazıları şunlardır: Huzursuzluğun Kitabı, Anarşist Banker, Şeytanın Saati.

edebiyathaber.net (16 Temmuz 2018)

Yorum yapın